Szwajcarskie referendum sprawi prawdopodobnie, że nie ucichnie tak szybko debata na temat symboli religijnych i rzeczywistej, lub wyimaginowanej, woli ich usuwania.
Już wcześniej, odnośnie samej tylko sprawy krzyży w szkołach, niektórzy uczestnicy dyskusji zdołali już wszystko dokładnie pomieszać. Teraz, gdy dochodzi do tego kwestia szwajcarskich minaretów, może być jeszcze gorzej i dyskusja może być jeszcze bardziej chaotyczna.
A przecież te dwie kwestie bardzo się od siebie różnią.
Niejasności związane ze sprawą krzyży w szkołach, i wynikające z tych niejasności emocje niektórych dyskutantów, wzięły się z niewystarczającego zrozumienia sprawy. A w niektórych przypadkach oczywiście również z celowych manipulacji ze strony mało uczciwych dyskutantów.
Rzecz jest dość prosta:
Po pierwsze, państwo jest laickie i religijnie neutralne, więc państwo u siebie krzyży nie wywiesza. Ewentualne usuwanie krzyży, na przykład we Włoszech, może dotyczyć zatem tylko miejsc należących do państwa, a więc państwowych szkół lub urzędów.
Po drugie, jednym z podstawowych obowiązków tego laickiego i religijnie neutralnego państwa jest ochrona wolności wyznania. Państwo musi zatem tak działać, by krzyże można było umieszczać tam, gdzie wierzący obywatele sobie tego życzą. W domach i oczywiście przede wszystkim w przestrzeni publicznej, czyli wspólnej.
Zresztą państwo może skutecznie bronić wolności wyzwania właśnie wtedy, gdy samo jest religijnie neutralne.
Po co zatem rozgrzewać emocje i wymyślać bajki o nadchodzącej powszechnej walce z krzyżami?
Parę miesięcy temu któryś z polskich biskupów krytykował w wywiadzie prasowym właśnie rzekome usuwanie krzyży we Francji. Poleciłbym eminencji spacer po Paryżu, gdzie prawdopodobnie zobaczyłby więcej krzyży niż w Warszawie czy w Krakowie.
A w Szwajcarii? Tam dzisiejsze referendum nie dotyczyło symboli religijnych w państwie, ale właśnie w tej przestrzeni publicznej, czyli wspólnej, gdzie w zasadzie powinna obowiązywać wolność. Szwajcarzy postanowili, że należy zakazać budowania minaretów. Zastanawiam się, czy inicjatorzy referendum nie zaproponowali go właśnie w imię obrony krzyża. Proszę bardzo. Tylko skutek tego może być taki, że prędzej czy później ktoś zażąda, w imię równości wyznań, by podobnym zakazem objąć również wieże kościołów z krzyżami.
Może jednak lepsza jest zasada neutralności w państwie i prawie, i wolności dla wierzących obywateli?
